چند وقت پیش صدام را در خبرها دیدید که چطور داشت الله اکبر می گفت و به حکمی که بر علیه او صادر شده  بود اعتراض می کرد راستی چطور می شه که آدم ها اینقدر از نظر اخلاقی تنزل می کنند که حتی خودشان هم ظلم های خودشان را باور ندارند و مجازات خود را نوعی ظلم می دانند این اتفاقات یک شبه برای  انسان نمی افتد این گناه است که آنقدر آدمی را از خدا و خوبی ها دور کرده و به مرور زمان به جایی می رساند که بدی های خود را خوب پنداشته و خوبی ها را بد

در قرآن کریم موانع ایمان و عوامل سقوط اخلاقی به عوامل مختلفی بستگی دارد:

1.    در بعضی از آیات تداوم بر گناه از عوامل مهم فساد اخلاقی معرفی کرده است; ارتکاب گناهان پی در پی سبب میشود که روز به روز افراد از ایمان و تقوا فاصله بگیرند و سرانجام به آخرین مرحله کفر برسند، قرآن کریم در اینباره میفرماید: سپس سرانجام کسانی که اعمال بد مرتکب شدند به جایی رسید که آیات خدا را تکذیب کردند و آن را به سخریه گرفتند"(روم،10)

2.     اصرار بر گناه کار را به جایی میرساند که سر از تکذیب آیات الهی در میآورد و از آن هم فراتر میرود، او را به استهزأ و سخریه پیامبران و آیات الهی وا میدارد و به مرحله ای میرسد که دیگر هیچ وعظ و اندرز و انذاری در او مؤثر نیفتد و جز تازیانه عذاب دردناک الهی راهی باقی نماند!

در روایتی از امام باقرع میخوانیم که فرمود: اصرار بر گناه این است که انسان گناهی کند و دنبال آن استغفار نکند و در فکر توبه نباشد"[1]

     3.     برخی دیگر از آیات هوای نفس را عامل سقوط اخلاقی معرفی کردهاند; هوای نفس دل آدمی را میرباید و نمیگذارد دلی برای او باقی بماند تا محلی برای ورود ایمان شود. "و پیروی مکن از آن کس که دلش را از یاد خویش غافل ساختهایم و از هوای نفس خود فرمان میبرد و کار او از حد گذشته است." (کهف، 28)

"و کی گمراهتر از آن کسی که از هوای نفس خود متابعت کند، بدون هدایتی از جانب خدا". (قصص،50)

    4     . دنیا; علایق شدید مادی و دنیاپرستی انسان را به هر انحراف و گناهی، میکشاند; زیرا سوء استفاده انسان از دنیا و دلبستگی انسان به دنیا، فریب خوردن انسان، مغرور شدن او و غافل شدن از آخرت را به دنبال دارد" کسانی که امیدی ندارند به لقای ما و دل بسته اند به زندگی دنیا و آرامش یافتهاند به آن و کسانی که از آیات ما بیخبرند، ایشان جایگاهشان آتش است به سبب آن چه که عمل میکردهاند" (یونس،7و8)

در روایت نیز در مذمت علاقة به دنیا میخوانیم: عشق به دنیا سرچشمة هر گناهی است" [2]

    5.      شیطان; از طریق هواهای نفسانی در انسان نفوذ میکند و کار و تلاش وی را تأیید میکند; کارهای زشت را در نظرش تزیین مینماید و وی را در انجام آن وسوسه مینماید و با دادن وعده های دروغ و ترساندن از آیندهاش، او را از انجام کارهای خیر باز میدارد.

و شیطان کردارشان را برایشان زینت داد، پس ایشان را از راه ]خدا[ باز داشت و آنها هدایت نخواهند شد". (نمل،24)

    6.     محیط آلوده; بی شک وضع محیط اجتماعی زندگی انسان اثر فوق العاده ای در روحیات و اعمال او دارد; زیرا انسان بسیاری از صفات خود را از محیط کسب میکند، محیطهای پاک غالباً افراد پاک پرورش میدهد و محیطهای آلوده غالباً افراد آلوده.

"ای بندگان من که ایمان آورهاید! زمین من وسیع است، پس تنها مرا بپرستید ]تسلیم فشار دشمن و در محیط آلوده نمایند (عنکبوت،56)."

    7.     معاشران و دوست بد; "وبه خاطرآور روزی را که ستمکار دست خود را از شدت حسرت به دندان میگزد و میگوید: ای کاش با رسول خدا راهی برگزیده بودم! ای وای بر من، کاش فلان شخص گمراه را دوست خود انتخاب نکرده بودم! او مرا از یادآوری حق گمراه ساخت بعد از آن که یاد حق به سراغ من آمده بود!... (فرقان، 27 ـ 29)" [3]